Σε αυτό το άρθρο, παρουσιάζω συνοπτικά όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι Coaches για την ατομική τους πιστοποίηση. Αν και μέχρι σήμερα η διαδικασία αυτή είναι άτυπη, δηλαδή δεν παρέχει κάποια επαγγελματική κατοχύρωση, τα επίπεδα πιστοποίησης που προβλέπουν οι σύλλογοι διαμορφώνουν τις αναγκαίο πλαίσιο επαγγελματικής ανάπτυξης για τον επαγγελματία coach που επιθυμεί να ξεχωρίσει.
Η ατομική πιστοποίηση ή αλλιώς διαπίστευση του Coach αποτελεί συχνά, μια χρονοβόρα και απαιτητική διαδικασία. Αυτό οφείλεται στα τεκμήρια που απαιτούν συνήθως οι σύλλογοι. Η αίτηση και τα έγγραφα που καταθέτετε για την ατομική σας πιστοποίηση θα πρέπει να είναι στα αγγλικά αφού, μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει κάποιος θεσμικός φορέας πιστοποίησης επαγγελματιών στην Ελλάδα. Ακόμη και να υπάρξουν ωστόσο Έλληνες αξιολογητές, σας προτείνω να συνεργαστείτε άμεσα με συναδέλφους του εξωτερικού ώστε να διασφαλίσετε την αντικειμενικότητα της διαδικασίας. Εκτός από συγκεκριμένα έγγραφα που ζητούνται, οι συνεδρίες που θα παρουσιάσετε θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί στα αγγλικά.
Προσοχή: Οι ώρες συνεδριών με πελάτες που απαιτούνται για την ατομική σας πιστοποίηση, είναι ώρες για τις οποίες θα πρέπει να έχετε πληρωθεί από τον πελάτη σας (επιχείρηση ή ιδιώτη). Για να προχωρήσετε επομένως στην πιστοποίησή σας, χρειάζεται να αμοίβεστε για τις υπηρεσίες σας. Οι διάφορες μορφές πρακτικής άσκησης που υπάρχουν στην ελληνική αγορά, σας παρέχουν τη δυνατότητα να αποκτήσετε την αναγκαία εμπειρία, αλλά δεν υποκαθιστούν τις απαιτούμενες ώρες εμπειρίας για την ατομική πιστοποίησή σας.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για την ατομική σας πιστοποίηση
Πρώτον, οι πιστοποιήσεις παρέχονται από συλλόγους κυρίως του εξωτερικού, καθώς δεν υπάρχει κάποιος αντίστοιχος ελληνικός φορέας. Οι ελληνικοί σύλλογοι Coaching είναι chapters, δηλαδή τοπικές κοινότητες των διεθνών συλλόγων. Οι σύλλογοι αυτοί στο εξωτερικό, είναι σύλλογοι ιδιωτών και δεν είναι θεσμικά κατοχυρωμένοι οργανισμοί πιστοποίησης. Με λίγα λόγια, οι πιστοποιήσεις που παρέχουν είναι σημαντικές αλλά είναι άτυπες, αφού ακόμη δεν υπάρχει αναγνωρισμένο επάγγελμα «coach». Ωστόσο, σε ένα μη κατοχυρωμένο επάγγελμα, αυτές ακριβώς οι άτυπες πιστοποιήσεις προσφέρουν κύρος στη αγορά και προάγουν κανόνες, τις περισσότερες φορές, γενικά αποδεκτούς από όλους. Επομένως, εργαστείτε και εξελιχθείτε μέσα από την ατομική σας πιστοποίηση έχοντας κατά νου ότι είναι σημαντικές αλλά άτυπες.
Δεύτερον, οι σύλλογοι παρέχουν δύο τύπους πιστοποιήσεων: την ατομική πιστοποίηση για επαγγελματίες Coaches (IndividualAccreditation) και την πιστοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για Coaches (Coach Training Course Accreditation) που ενδιαφέρουν τους φορείς εκπαίδευσης. Η ατομική πιστοποίηση (individual accreditation) είναι κάτι διαφορετικό και μεταγενέστερο από την ολοκλήρωση ενός πιστοποιημένου προγράμματος εκπαίδευσης. Σχετίζονται ωστόσο, υπό την έννοια ότι για την ατομική σας πιστοποίηση, απαιτείται η ολοκλήρωση ενός πιστοποιημένου προγράμματος εκπαίδευσης. Προσοχή εδώ, θα προχωρήσετε σε ατομική πιστοποίηση στον σύλλογο ο οποίος έχει πιστοποιήσει και το πρόγραμμα εκπαίδευσης που ολοκληρώσατε. Σε διαφορετική περίπτωση, αν για παράδειγμα το πρόγραμμα που ολοκληρώσατε είναι πιστοποιημένο από τον σύλλογο Χ και εσείς κάνετε αίτηση για ατομική πιστοποίηση στον σύλλογο Β, ενδέχεται είτε να απορριφθεί η αίτησή σας ή να σας ζητηθούν πρόσθετα έγγραφα και διαδικασίες (συνέντευξη ή επιπλέον ώρες εμπειρίας).
Τρίτον, ο δρόμος για την ατομική σας πιστοποίηση περνά μέσα από την εκπαίδευσή σας σε ένα πιστοποιημένο πρόγραμμα και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, την απόκτηση εμπειρίας με πελάτες (ώρες συνεδριών για τις οποίες έχετε αποζημιωθεί ως επαγγελματίας) και την συμμετοχή σε συνεδρίες εποπτείας.
Τέταρτον, στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται τρεις από τους πιο γνωστούς συλλόγους, το European Mentoring & Coaching Council(EMCC), το International Coach Federation (ICF) και ο Association for Coaching (AC). Δηλαδή, σχεδόν όλα τα προγράμματα εκπαίδευσης είναι πιστοποιημένα από τους παραπάνω συλλόγους. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλοί ακόμη σύλλογοι οι οποίοι ωστόσο δεν έχουν αναπτυχθεί τόσο πολύ διεθνώς, κι έτσι, δεν δραστηριοποιούνται στην χώρα μας.
Πέμπτον, η συμμετοχή σε αυτούς τους συλλόγους συχνά καλλιεργεί συντεχνιακές λογικές και επιτρέπει την προσωπική προβολή «επιτυχημένων» αλλά όχι και κατ’ ανάγκη ικανών επαγγελματιών. Επιλέξτε με προσοχή τον σύλλογο που θα εγγραφείτε, αξιολογώντας την κουλτούρα του.
Τι απαιτείται για την ατομική σας πιστοποίηση
Παρακάτω, παρουσιάζω συνοπτικά, τα απαιτούμενα για την πιστοποίησή σας συγκρίνοντας τους τρεις παραπάνω συλλόγους (EMCC, AC, ICF). Για τους συλλόγους EMCC και ΑC, προβλέπονται τέσσερα επίπεδα πιστοποίησης, αρχάριος, επαγγελματίας, έμπειρος επαγγελματίας και μάστερ, εκτός του ICF που δεν προβλέπει κάποια πιστοποίηση για το πρώτο επίπεδο του αρχάριου. Δείτε παρακάτω τους τίτλους:
| Επίπεδα | AC | EMCC | ICF |
| Αρχάριος | Foundation Coach | Foundation Coach | |
| Επαγγελματίας | Coach /Executive Coach | Practitioner | Associate Coach |
| Έμπειρος επαγγελματίας | Professional / Professional Executive Coach | Senior Practitioner | ProfessionalCertified Coach |
| Μάστερ | Master Coach / Master Executive Coach | Master Practitioner | MasterCertified Coach |
Δείτε ενδεικτικά τις ώρες συνεδριών, εποπτείας, εκπαίδευσης και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης που απαιτούνται:
Αρχάριος
| Εκπαίδευση | Συνεδρίες | Εποπτεία | CPD | |
| AC | 56 | 75 | 3 μήνες, μία κάθε μήνα | Αρχείο CPDΧωρίς όριο. |
| EMCC | 20 | 50 | 1 εποπτεία / 4 συνεδρίες με πελάτες | 16 / έτος |
| ICF | – | – | – | – |
Επαγγελματίας
| Εκπαίδευση | Συνεδρίες | Εποπτεία | CPD | |
| AC | 120 | 250 | 6 μήνες, 1 / μήνα | 30 |
| EMCC | 150 | 100 | 1 εποπτεία / 4 συνεδρίες | 16 / έτος |
| ICF | 60 | 100 | 10 | 40 σε 3 χρόνια |
Έμπειρος επαγγελματίας
| Εκπαίδευση | Συνεδρίες | Εποπτεία | CPD | |
| AC | 190 | 750 | 9 μήνες, 1 / μήνα | 36 |
| EMCC | 500(150 practice) | 250 | 1 εποπτεία / 35 συνεδρίες | 32 |
| ICF | 125 | 250 | 10 | 40 σε 3 χρόνια |
Μάστερ
| Εκπαίδευση | Συνεδρίες | Εποπτεία | CPD | |
| AC | 260 | 1500 | 12 μήνες, 1 / μήνα | 42 |
| EMCC | 1800(540 practice) | 500 | 1 εποπτεία / 35 συνεδρίες | 48 |
| ICF | 200 | 2500 | 10 | 40 σε 3 χρόνια |
Εκτός από τα παραπάνω, τα έγγραφα που απαιτούνται περιλαμβάνουν ενδεικτικά:
- Περιγραφή της προσέγγισης του Coach.
- Παρουσίαση περίπτωσης με αναστοχασμό.
- Αναστοχασμό σε ζητήματα δεοντολογίας και ηθικής.
- Συστατικές επιστολές πελατών.
- Ηχογραφημένη ή βιντεοσκοπημένη συνεδρία με αναστοχασμό.
- Experience Log.
Τα έγγραφα αυτά διαφέρουν για κάθε επίπεδο.
Τα κριτήρια πιστοποίησης καθώς και τα προαπαιτούμενα έγγραφα για την αίτησή σας, αναπροσδιορίζονται από τους συλλόγους ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα των συλλόγων:
Καλή επιτυχία και για οτιδήποτε χρειαστείτε, η ομάδα του Athens Coaching Institute θα σας στηρίξει σε κάθε σας βήμα.
O Χαράλαμπος Πετράς είναι Ψυχολόγος, Διαπιστημένος Executive Coach, ICF PCC, EMCC SP, MISCP, και Συγγραφέας. Είναι μέλος του International Society for Coaching Psychology, ιδρυτής & διευθυντής του Athens Coaching Institute.
Σπούδασε Ανθρωπολογία, Ψυχολογία, Ιστορία και έχει εκπαιδευτεί στο Coaching, στην Συστημική Ψυχοθεραπεία, την Θεραπεία EMDR και την Εκπαίδευση Ενηλίκων. Από το 2009 εργάζεται ως επαγγελματίας Coach κυρίως με μεγάλους οργανισμούς, στελέχη διοίκησης και ηγεσίας. Βιβλία του που κυκλοφορούν είναι η “Τέχνη του Coaching”, ένα εγχειρίδιο για επαγγελματίες και η “Τέχνη των Στόχων” μια μελέτη για την ανάπτυξη και την επιτυχία. Παράλληλα, διατηρεί γραφείο ψυχολόγου όπου εργάζεται κλινικά, με ενήλικες.
