Στο Coaching, οι ερωτήσεις είναι το βασικό συστατικό μιας συνεδρίας. Ερωτήσεις που εγείρουν εσωτερικές ανακαλύψεις στον/στην coachee, αλλάζουν την οπτική ακόμα και τον τρόπο σκέψης. Ερωτήσεις που προσφέρουν πληροφορίες σημαντικές για την πορεία της συνεργασίας και άλλες που ρίχνουν φως σε σκιερά σημεία. Αναμφίβολα, η δεξιότητα ενός/μίας coach να θέσει καίριες και στοχευμένες ερωτήσεις είναι ένα σημαντικό εργαλείο για μια επιτυχή συνεργασία. Ωστόσο, το Coaching εξ ορισμού δεν είναι μόνο ερωτήσεις.
Τι συμβαίνει μέσα σε μια συνεδρία στο μυαλό του/της coach?
Ακούμε και σκεφτόμαστε πάνω σε αυτά που ακούμε, με τάση ενίοτε να παρέμβουμε ή να αναλογιστούμε τι θα κάναμε εμείς στη θέση του/της coachee. Ενδέχεται επίσης η απάντηση/αφήγηση του coachee να μας θυμίσει κάποια δική μας παρόμοια σκέψη ή κατάσταση που βιώσαμε στο παρελθόν. Η τάση που έχουμε εξελίξει στην ζωή μας, για να παρέμβουμε, να μιλήσουμε, να συμβουλέψουμε και να ακουστούμε, βγαίνει συχνά μπροστά σε κάθε συνεδρία, ιδιαίτερα για έναν αρχάριο coach. Η ενεργητική ακρόαση σαν δεξιότητα απομακρύνεται και αδρανοποιείται.
Άμεση συνέπεια, το μυαλό μας θα αρχίσει να ταξιδεύει στην επόμενη ερώτηση που θέλουμε να θέσουμε στον/στην coachee μας. Το μυαλό μας απλά θα την παράξει, θα την φέρει στην επιφάνεια της συνειδητότητας μας, ίσως μέχρι και στην άκρη των χειλιών μας. Ταυτόχρονα, θα ψάχνουμε την κατάλληλη στιγμή να την θέσουμε, προσπαθώντας ίσως ακόμα και να διακόψουμε τη ροή της αφήγησης.
Απώλεια ουσιαστικής επαφής με coachee
Το αποτέλεσμα ολών των παραπάνω – πραγματικά στιγμιαίων – ενεργειών είναι να έχουμε αφήσει αρκετά στοιχεία να περάσουν απαρατήρητα από την λεκτική αφήγηση, τις σωματικές εκφράσεις, τον τονισμό του/της coachee. Στοιχεία που περιέχουν πλούτο υλικού προς επεξεργασία με coaching προσέγγιση. Έχουμε ουσιαστικά χάσει την επαφή με τον coachee μας, συνεπαρμένοι από τον λόγο του/της και τις επακόλουθες σκέψεις μας. Δεν είναι κάτι που πρέπει να μας ανησυχεί, ωστόσο. Οι παλιές πεποιθήσεις και συνήθειες είναι αρκετά δυνατές για να μπορέσουμε να τις αποδιώξουμε εύκολα και γρήγορα και σίγουρα χρειάζεται χρόνο, αφομοίωση της ενεργητικής ακρόασης και πρακτική σε αυτήν.
Τι μπορούμε να κάνουμε πρακτικά?
Αντί λοιπόν να ψάξουμε να βρούμε ποια θα είναι η επόμενη ερώτηση ή πότε να θέσουμε την ερώτηση που μας ήρθε στον νου, η προσωπική μου πρόταση είναι να αφήσουμε στην άκρη τι είναι να κάνουμε μετά και να επικεντρωθούμε στο υλικό που μας ξεδιπλώνεται και παρουσιάζεται μπροστά μας. Να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στους ήχους και τις εκφράσεις έτσι όπως βγαίνουν από τον/την coachee και να δώσουμε χώρο και χρόνο στον εαυτό μας να τις συλλάβει. Επακόλουθα, να τις αντικατοπτρίσουμε στον/στην coachee, είτε σαν αυτούσια παράθεση των λεγομένων (κυρίως των λέξεων και εκφράσεων που έκαναν εντύπωση ή αποτυπώθηκαν με στόμφο) είτε παραφρασμένα, δίνοντας μια άλλη διάσταση και οπτική. Ειδικά σε περιπτώσεις ενός εκφραστικού πελάτη, το να δίνουμε χώρο και χρόνο να εκφραστεί, να ενθαρρύνουμε εν συντομία την αφήγηση και να παρατηρούμε τις εκφράσεις του προσώπου, τις διακυμάνσεις του τόνου της φωνής και τις κινήσεις των χεριών, είναι βέβαιο ότι θα μας δώσει πλούσιο υλικό για coaching επεξεργασία.
Προσπαθούμε να κρατάμε πάντα στο μυαλό μας ότι το επίκεντρο της συνεδρίας είναι ο/η Coachee και όχι οι ερωτήσεις μας, οι προσωπικές μας προβολές και πεποιθήσεις. Με αυτήν την υπενθύμιση, ενισχύουμε την σχέση και το δέσιμο με τον πελάτη και ενεργοποιούμε όλη την δυναμική που μπορεί να υπάρχει σε κάθε συνεργασία. Και αναδραστικά, θα μας έρθουν όλες οι σωστές ερωτήσεις…
Ονομάζομαι Θοδωρής Προκάκος και είμαι Business & Executive Coach σε Foundation level. Αποφοίτησα το 2021 από το πρόγραμμα Diploma in Evidence-Based Coaching του Athens Coaching Institute, πιστοποιημένο από τον European Mentoring & Coaching Council και το Association for Coaching, 2 από τους εγκυρότερους οργανισμούς για το Coaching παγκοσμίως.
Ταυτόχρονα, είμαι απόφοιτος του τμήματος Βιομηχανικής Διοίκησης και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Πειραιά και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος MSc Supply Chain & Logistics του ίδιου πανεπιστημίου. Κατέχω 15ετή εμπειρία στον κόσμο των επιχειρήσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με απασχόληση σε πολυεθνικές και ελληνικές επιχειρήσεις και εμπειρία σε διάφορα επίπεδα ιεραρχίας αυτών. Μέσα από το Coaching, έχω σκοπό να προσφέρω ουσιαστική βοήθεια για την ανάπτυξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων.