Το μοντέλο των 5Ds (παλιότερα το μοντέλο των 4Ds) είναι ένα εργαλείο βασισμένο στην προσέγγιση με εστίαση στις δυνάμεις και διέπεται από τις αρχές της επαινετικής διερεύνησης. Χρησιμοποιείται συνήθως στα πλαίσια της οργανωσιακής ανάπτυξης και μπορεί να αξιοποιηθεί είτε σε ατομικές είτε σε ομαδικές συνεδρίες. Η ονομασία του αντιπροσωπεύει τα πέντε στάδια της διαδικασίας εφαρμογής του: Define, Discover, Dream, Design, Destiny.
Το στάδιο Define – Καθορισμός
Το πρώτο και ίσως το πιο στρατηγικό στάδιο του μοντέλου είναι απαραίτητο για να τεθεί το πλαίσιο συνεργασίας. Σ’ αυτό το στάδιο καθορίζεται ο σκοπός, το περιεχόμενο και οι στόχοι που χρειάζεται να επιτευχθούν.
Το στάδιο Discover – Ανακάλυψη
Σ’ αυτό το στάδιο η συζήτηση εστιάζει στην ανακάλυψη των θετικών στοιχείων, δυνάμεων, πόρων, λειτουργικών μοτίβων ή και επιτυχιών που έχουν επιφέρει θετικά αποτελέσματα στο παρελθόν. Με άλλα λόγια ανακαλύπτεται ο θετικός κορμός του συστήματος.
Το στάδιο Dream – Οραματισμός
Το στάδιο του οραματισμού διευκολύνει την ομαλή μετάβαση της συζήτησης από το θετικό παρελθόν στο θετικό μέλλον. Αξιοποιόντας τις παρελθοντικές επιτυχίες μπορεί να χτιστεί μια θετική εικόνα για το μέλλον, διερευνώντας ακόμα και τα πιο απίθανα σενάρια.
Το στάδιο Design – Σχεδιασμός
Η συζήτηση μπορεί να περάσει πλέον σε μια διαδικασία σχεδιασμού. Οι αφηγήσεις από τα προηγούμενα δυο στάδια ενωπιούνται στις πιο ρεαλιστικές ή επιθυμητές ιδέες για το σύστημα και εστιάζομαι στον προγραμματισμό της υλοποίησής τους.
Το στάδιο Destiny – Προορισμός
Το μοντέλο ολοκληρώνεται με το στάδιο του Προορισμού ή της παράδοσης όπως ονομαζόταν παλιότερα. Σ’ αυτό το στάδιο εφαρμόζεται το πλάνο που έχει δημιουργηθεί στο προηγούμενο στάδιο και ενσωματώνεται στην ομάδα ή τον οργανισμό.
Το μοντέλο 5D, αν και παρόμοιο με άλλα γνωστά μοντέλα, είναι μοναδικό λόγω της εστίασης στα θετικά καθόλη τη διάρκεια των σταδίων. Είναι εμφανές άλλωστε από την επιλογή των λέξεων που τα ονομάζουν.
Barbara L. Frederickson – Kenan Distinguished Professor, University of North Carolina at Chapel Hill
Η εφεύρεση της Επαινετικής Διερεύνησης του David Cooperrider ευθυγραμμίζεται άψογα με την επιστήμη των θετικών συναισθημάτων και της θετικής ψυχολογίας και είναι ένα υποδειγματικό μέσο για την αξιοποίηση των καρπών αυτής της επιστήμης για το ευρύτερο καλό.
Πηγές
- The Career Coaching Handbook (Julia Yates, 2015) p 116 Appreciative Inquiry
- https://appreciativeinquiry.champlain.edu/learn/appreciative-inquiry-introduction/5-classic-principles-ai/
Η Ιωαννίδου Στεφανία είναι Σύμβουλος Επαγγελματικής Ανάπτυξης με εστίαση τις επαγγελματικές μεταβάσεις. Παρέχει τις υπηρεσίες της διαδικτυακά σε Ελλάδα και Κύπρο από τον Σεπτέμβρη του 2021. Έχει εκπαιδευτεί μεταξύ άλλων στην Συστημική Ψυχοθεραπεία, το Life Coaching και το Evidence-Based Coaching από εγκεκριμένα εκπαιδευτικά προγράμματα.
Συμμετέχει ενεργά στην κοινότητα αποφοίτων του Athens Coaching Institute με αρθρογραφία και εργαστήρια συνεχoύς επαγγελματικής ανάπτυξης, υποστηρίζοντας παράλληλα άλλους απόφοιτους coaches.
Η ίδια δηλώνει: M’ ενδιαφέρει η συλλογική ευημερία και το πως αξιοποιούμε το δυναμικό μας για να προσφέρουμε σε αυτή. Είμαι εδώ για να υποστηρίξω τους ανθρώπους να αναλάβουν ρόλους που συνάδουν με το αξιακό τους σύστημα και να συνεισφέρουν με έναν ουσιαστικό τρόπο. Με αυτογνωσία, δημιουργικότητα και συνεργασία, με προσωπική και κοινωνική ευθύνη, διαμορφώνουμε μαζί μια ηθικότερη εργασιακή κουλτούρα. Αλλάζουμε για να ευημερήσουμε κι έτσι συμβάλλουμε στην ευημερία των άλλων.
