Κάθε χρόνο οι επιχειρήσεις θέτουν στόχους οι οποίοι μεταφράζονται σε συγκεκριμένα αποτελέσματα και εστιάζουν την προσοχή όλων στο τι ακριβώς πρέπει να επιτευχθεί και μέχρι πότε. Κάθε manager καλείται αντίστοιχα με τη σειρά του να επικοινωνήσει και να θέσει στόχους στην ομάδα του. Ο καθορισμός στόχων είναι μια λεπτή πράξη εξισορρόπησης καθώς πρέπει να είναι αποτελεσματικός τόσο για τον εργαζόμενο όσο και για την επιχείρηση. Πώς μπορούμε λοιπόν ως managers να θέσουμε αποτελεσματικά στόχους;
Εγκέφαλος και Στόχοι
Ας δούμε πρώτα κάποια παραδείγματα για το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός μας όταν στοχεύει σε νέους στόχους. Ο εγκέφαλος αξιολογεί τη σημασία κάθε στόχου για να καθορίσει ποιοι έχουν προτεραιότητα. Η αξία του κάθε στόχου ωστόσο μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την προσωπική αντίληψη και επιθυμία του κάθε ατόμου. Έτσι λοιπόν, για παράδειγμα, συγκρουόμενοι στόχοι ή στόχοι με ανταγωνιστικές προτεραιότητες μπορεί να αφήσουν τους εργαζόμενους ασαφείς σχετικά με το πώς να προχωρήσουν. Επιπρόσθετα, μελέτες έχουν δείξει πως οι πιο δύσκολοι στόχοι παρακινούν τους εργαζόμενους και βοηθούν στην αύξηση της απόδοσης τους καθώς η ντοπαμίνη που εκκρίνεται από τον εγκέφαλο, δημιουργεί ένα αίσθημα ευχαρίστησης και ενεργοποίησης αυξάνοντας το κίνητρο για την κατάκτηση του στόχου (McClelland, 1985).
Καθορισμός Στόχων
Μπορούμε να καθορίσουμε στόχους αποτελεσματικότερα λαμβάνοντας υπόψιν τέσσερις φιλικές προς τον εγκέφαλο πτυχές:
1. Δημιουργήστε στόχους εύκολους στην ανάκληση: Όταν οι στόχοι είναι απλοί και εύκολα ανακτήσιμοι αυξάνονται οι πιθανότητες επίτευξής τους καθώς χρειάζεται λιγότερη γνωστική προσπάθεια για να τους θυμηθεί κάποιος. Αυτό που μπορούμε εύκολα να ανακτήσουμε δημιουργεί ασυνείδητη ενεργοποίηση και συνεχή χρήση οδηγώντας συχνά στην δημιουργία της συνήθειας και τελικά στην αλλαγή συμπεριφοράς.
2. Διατηρήστε τους στόχους εξορθολογισμένους: Σκεφτείτε να αναζητήσετε κάτι σε ένα γεμάτο συρτάρι με αντικείμενα. Όταν υπάρχει υπερβολική ακαταστασία, γίνεται δύσκολο να ανακτήσετε οτιδήποτε γρήγορα. Ο εγκέφαλός μας έχει όρια, επομένως η ελαχιστοποίηση του όγκου των πληροφοριών που χρειάζεται να επεξεργαστούμε μεγιστοποιεί την προσοχή μας στις εργασίες που έχουν σημασία. Προσπαθήστε οι στόχοι που θέτετε να είναι λίγοι, συγκεκριμένοι και απλοί. Επικεντρωθείτε σε δύο έως τρεις βασικούς στόχους κάθε φορά που να σχετίζονται τόσο με την εξέλιξη των εργαζομένων όσο και με την ανάπτυξη της επιχείρησης. Tip: Εάν ένας υπάλληλος δεν μπορεί να θυμηθεί όλους τους στόχους που παρακολουθείτε αυτό είναι ένδειξη ότι είναι πάρα πολλοί.
3. Υποβάλετε στόχους που είναι λίγο πιο απαιτητικοί: Οι πιο δύσκολοι στόχοι όταν είναι συγκεκριμένοι και ρεαλιστικοί οδηγούν σε υψηλότερες επιδόσεις από ότι οι εύκολοι στόχοι. Επηρεάζουν θετικά την απόδοση των εργαζομένων κινητοποιώντας την προσπάθεια, κατευθύνοντας την προσοχή, αυξάνοντας την επιμονή και παρακινώντας την ανάπτυξη στρατηγικής. Οι πιο απαιτητικοί στόχοι είναι αναμφίβολα πιο παρακινητικοί και ικανοποιητικοί μετά την ολοκλήρωση τους (Edwin Locke, 1968). Χρειάζεται προσοχή όμως να μην θέτουμε στόχους τόσο δύσκολους που δεν μπορούν να επιτευχθούν.
4. Αποσαφηνίστε το προσδοκώμενο αποτέλεσμα των στόχων: Ως managers θέλετε να επιτύχετε εξαιρετικά αποτελέσματα. Ωστόσο, είναι σημαντικό να είστε σαφείς ως προς το ποιο είναι το ακριβές αποτέλεσμα που αναμένετε. Υπάρχουν στόχοι που εύκολα ποσοτικοποιούνται όπως η εξοικονόμηση κόστους ή η αύξηση των πωλήσεων. Υπάρχουν όμως και πιο ποιοτικοί στόχοι που είναι δύσκολο να μετρηθούν όπως η προσαρμογή συμπεριφοράς ή η ανάληψη πρωτοβουλιών. Περιγράψτε στην ομάδα σας με παραδείγματα το ιδανικό αποτέλεσμα και συν-δημιουργήστε μαζί τους την τελική του διαμόρφωση. Εάν θέλετε οι άνθρωποι σας να πετύχουν εξαιρετικά αποτελέσματα βεβαιωθείτε ότι έχουν λόγο στον καθορισμό του πώς μοιάζει το εξαιρετικό.
Βιβλιογραφία
Toward a Theory of Task Motivation and Incentives; Locke and Latham, 1968
A Theory of Goal Setting & Task Performance; Locke and Latham, 1990
McClelland DC. Human Motivation. Glenview, IL: Scott, Foresman and Company; 1985
The Limits of Cognitive Capacity, Neuroleadership Institute
Φωτογραφία από τον χρήστη Markus Winkler στο Pexels
Η Γιολάντα Τσιούκα είναι Business & Personal Coach. Έχει εκπαιδευτεί από το Athens Coaching Institute στο οποίο συμμετέχει ως facilitator του εκπαιδευτικού προγράμματος Diploma in Evidence-based Coaching. Έχει λάβει επίσης συμπληρωματική εκπαίδευση στο Leadership Coaching από το Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στο Marketing από το Πανεπιστήμιο του Strathclyde της Γλασκώβης και πτυχίο στις Οικονομικές Επιστήμες από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι μέλος του Association for Coaching (AC) και ως Οικονομολόγος και Marketer είναι μέλος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και της Ελληνικής Εταιρείας Διοίκησης Επιχειρήσεων.
Επιπρόσθετα είναι στέλεχος επιχειρήσεων στον τομέα του Marketing με περισσότερα από 14 χρόνια εμπειρίας. Έχει εργασθεί σε μεγάλες πολυεθνικές και ελληνικές εταιρείες έχοντας διαχειριστεί υπό την ευθύνη της διάφορες προϊοντικές κατηγορίες τόσο για την ελληνική αγορά όσο και για το εξωτερικό. Μέσω της πολυετούς πείρας της έχει αποκτήσει μια βαθιά γνώση της λειτουργίας των επιχειρήσεων, των εσωτερικών οργανωτικών δομών και των εργασιών μεταξύ τμημάτων.
Ως Coach στόχος της είναι η υποστήριξη ανθρώπων και στελεχών σε οργανισμούς στην αυτοβελτίωση και ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους με σκοπό την επίτευξη των προσωπικών και επαγγελματικών τους στόχων. Επόμενος στόχος της είναι η απόκτηση πιστοποίησης ως Εκπαιδευτής Ενηλίκων και Business Trainer για να υποστηρίξει επιχειρήσεις σε θέματα εξέλιξης επικοινωνίας, οργανωσιακής κουλτούρας και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού.
