Μια coaching συνεργασία με στόχο την αλλαγή της καριέρας του coachee/πελάτη δεν διαφέρει σε ουσιαστικό βαθμό από μια οποιαδήποτε άλλη coaching συνεργασία. Κάθε φορά που μιλάμε για στόχους, μιλάμε αναπόφευκτα για αλλαγές. Αν και γνωρίζουμε ότι τα στάδια της αλλαγής δεν είναι πάντα ευδιάκριτα και δεν ακολουθούν μια απόλυτα διαδοχική πορεία, το παρακάτω διαθεωρητικό μοντέλο αλλαγής παραμένει ένα χρήσιμο εργαλείο. Διατίθεται για coaches που θέλουν να κατανοήσουν την ετοιμότητα του πελάτη τους για στοχοθεσία και αλλαγή και να διευκολύνουν την μετάβαση του από τις πρώτες σκέψεις στις τελικές δράσεις.
Προ-στοχασμός
Σε αυτό το στάδιο ο πελάτης βιώνει μια αποθάρρυνση στην εργασία του, χωρίς να του είναι απολύτως ξεκάθαρος ο λόγος. Χάνει το ενδιαφέρον του για τις καθημερινές του εργασίες ή και τον κλάδο στον οποίο εργάζεται. Ξεκινά να απομακρύνεται από την μέχρι τώρα επαγγελματική του ταυτότητα χωρίς να είναι έτοιμος να δημιουργήσει μια καινούργια. Εστίαζει στην επεξεργασία και κατανόηση του σήμερα και στοιχειοθετεί το πρόβλημα. Βοηθήστε τον πελάτη σας να φέρει νέες για εκείνον πληροφορίες στην συνεδρία.
Χρήσιμα κλειδιά: κινητοποιητική συνέντευξη, αποδοχή, χτίσιμο σχέσης, αύξηση της επίγνωσης
Στοχασμός
Στο στάδιο του στοχασμού, η επίγνωση του coachee για όσα δεν εξυπηρετούν πλέον τις ανάγκες του μεγαλώνει. Εκφράζονται οι αμφιβολίες του σχετικά με την αλλαγή καριέρας και πιθανώς οι συγκρουόμενες ανάγκες του. Η συζήτηση περνάει από το σήμερα στο μέλλον. Ο coachee επεξεργάζεται τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα σχετικά με την αλλαγή καριέρας. Προτεραιοποιεί τις ανάγκες του και με την βοήθεια του coach θέτει έναν συγκεκριμένο coaching στόχο.
Χρήσιμα κλειδιά: επεξεργασία αμφιθυμίας, ενεργητική ακρόαση, εστίαση στο μέλλον, ερωτήσεις στοχοθεσίας
Προετοιμασία
Εφόσον ο στόχος διατυπωθεί με σαφήνεια, σειρά έχει η δέσμευση του coachee στον στόχο του. Με τον οραματισμό του μέλλοντος αυξάνεται η κινητοποίηση του coachee για την αλλαγή καριέρας. Είναι πρόθυμος να εξερευνήσει τις δυνάμεις του, να αναγνωρίσει ευκαιρίες επαγγελματικής ανάπτυξης και να δημιουργήσει ένα πλάνο δράσης. Η εστίαση στον καθορισμό των πρώτων εύκολων δράσεων που θα διευκολύνουν την επίτευξη του στόχου του πελάτη είναι σημαντική σε αυτό το στάδιο.
Χρήσιμα κλειδιά: οραματισμός, κινητοποίηση και δέσμευση, καθορισμός πλάνου, εστίαση στις δράσεις
Δράση
Στο στάδιο της δράσης ο coachee είναι έτοιμος να δοκιμάσει τον εαυτό του σε νέες στάσεις, συμπεριφορές και δράσεις που εξυπηρετούν την αλλαγή καριέρας του. Με την βοήθεια του coach αξιολογεί την νέα του καθημερινότητα και διαχειρίζεται τις προκλήσεις που προκύπτουν. Το άγχος της δημιουργίας μιας νέας επαγγελματικής ταυτότητας είναι συχνό φαινόμενο. Ο coach λειτουργεί υποστηρικτικά και ενθαρρυντικά, διατηρόντας την εστίαση στον στόχο και τις δράσεις.
Χρήσιμα κλειδιά: εστίαση στις δράσεις, διαχείρηση προκλήσεων, επαναπροσδιορισμός επαγγελματικής ταυτότητας
Διατήρηση
Μια coaching συνεργασία ολοκληρώνεται εφόσον η αλλαγή έχει εγκαθιδρυθεί και ο πελάτης έχει αφομιώσει τη νέα του επαγγελματική ταυτότητα. Το στάδιο της διατήρησης προετοιμάζει τον πελάτη για την αποχώρησή του από την coaching σχέση. Ο πελάτης είναι σε θέση να αναστοχαστεί επάνω στα στάδια της επαγγελματικής του μετάβασης και να αποκομίσει εργαλεία και συμπεριφορές που θα του χρησιμεύσουν στην νέα του καριέρα. Αξιολογείται η συνεργασία και διερευνάται το έδαφος για μια επόμενη.
Χρήσιμα κλειδιά: εγκαθίδρυση αλλαγής, αφομίωση νέας ταυτότητας, αναστοχασμός, αξιολόγηση
Η πορεία της αλλαγής καριέρας δεν ακολουθεί απαραίτητα μια γραμμική πορεία. Κατα τη διάρκεια της μετάβασης απο στάδιο σε στάδιο ενδέχεται να προκύψουν οπισθοδρομήσεις και εκδραματισμοί. Είναι απαραίτητο ο coach να αντιλαμβάνεται τις μετατοπίσεις του πελάτη του και να στέκεται με αποδοχή και αυθεντική περιέργεια δίπλα του εως ότου ολοκληρωθεί η συνεργασία με επιτυχή ή όχι αλλαγή καριέρας.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
- International Coaching Psychology Review Vol. 7 No. 2 September 2012 Anthony M.Grant An integrated model of goal-focused coaching: An evidence-based framework for teaching and practice
- The Career Coaching Handbook (Julia Yates, 2015) p 57 Table 5.1 The stages of a career change Barclay et al. (2011)
Photo by Nataliya Vaitkevich from Pexels
Η Ιωαννίδου Στεφανία είναι Σύμβουλος Επαγγελματικής Ανάπτυξης με εστίαση τις επαγγελματικές μεταβάσεις. Παρέχει τις υπηρεσίες της διαδικτυακά σε Ελλάδα και Κύπρο από τον Σεπτέμβρη του 2021. Έχει εκπαιδευτεί μεταξύ άλλων στην Συστημική Ψυχοθεραπεία, το Life Coaching και το Evidence-Based Coaching από εγκεκριμένα εκπαιδευτικά προγράμματα.
Συμμετέχει ενεργά στην κοινότητα αποφοίτων του Athens Coaching Institute με αρθρογραφία και εργαστήρια συνεχoύς επαγγελματικής ανάπτυξης, υποστηρίζοντας παράλληλα άλλους απόφοιτους coaches.
Η ίδια δηλώνει: M’ ενδιαφέρει η συλλογική ευημερία και το πως αξιοποιούμε το δυναμικό μας για να προσφέρουμε σε αυτή. Είμαι εδώ για να υποστηρίξω τους ανθρώπους να αναλάβουν ρόλους που συνάδουν με το αξιακό τους σύστημα και να συνεισφέρουν με έναν ουσιαστικό τρόπο. Με αυτογνωσία, δημιουργικότητα και συνεργασία, με προσωπική και κοινωνική ευθύνη, διαμορφώνουμε μαζί μια ηθικότερη εργασιακή κουλτούρα. Αλλάζουμε για να ευημερήσουμε κι έτσι συμβάλλουμε στην ευημερία των άλλων.